Trong thai kỳ, rất nhiều mẹ thỉnh thoảng cảm thấy nhói, căng tức hoặc âm ỉ ở một bên bụng và lập tức lo lắng bầu bị đau bụng bên trái có sao không. Tin tốt là phần lớn cơn đau thuộc nhóm sinh lý, do cơ thể thay đổi để nuôi em bé. Tuy vậy, cũng có những tình huống là “đèn vàng” cần theo dõi sát và có khi là “đèn đỏ” phải đi khám ngay. Bài viết này, với góc nhìn của bác sĩ sản khoa, sẽ giúp mẹ hiểu đúng nguyên nhân, phân biệt bình thường – bất thường và biết cách xử lý an toàn.
Vì sao mẹ bầu bị đau bụng bên trái?
Bầu bị đau bụng bên trái thường được mô tả như cảm giác căng tức, thỉnh thoảng nhói bén hoặc âm ỉ ở vùng bụng dưới – bên trái, có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Cơn đau có thể thoáng qua khi mẹ đứng dậy nhanh, ho, hắt hơi, xoay người; đôi khi kéo dài âm ỉ hơn khi đầy hơi hoặc táo bón. Điều quan trọng là đánh giá tính chất đau (nhẹ – vừa – dữ dội), thời gian, yếu tố làm tăng/giảm và triệu chứng đi kèm để định hướng nguyên nhân.
Nguyên nhân sinh lý – thường gặp và không nguy hiểm
Tử cung lớn dần kéo giãn các dây chằng nâng đỡ (đặc biệt dây chằng tròn), dễ gây cảm giác nhói thoáng khi đổi tư thế đột ngột. Thay đổi nội tiết (tăng progesterone) làm nhu động ruột chậm lại, dẫn đến đầy hơi, chướng bụng và táo bón – tất cả đều có thể gây đau vùng trái do ruột già nằm chủ yếu bên này. Vận động mạnh, nâng vật nặng hoặc hoạt động gắng sức cũng có thể tạo vi chấn thương cơ thành bụng, mang lại cảm giác ê âm ỉ một bên nhưng giảm khi nghỉ ngơi.
Nguyên nhân cần chú ý – có thể cảnh báo bệnh lý
Đau kèm tiểu buốt, tiểu lắt nhắt, tiểu đục hoặc sốt gợi ý viêm đường tiết niệu; đau hông – lưng lan xuống bẹn, đau từng cơn quặn có thể liên quan sỏi thận/niệu quản. Ở giai đoạn rất sớm, đau một bên kèm ra máu lắt nhắt, choáng váng cần nghĩ tới thai ngoài tử cung. Từ tam cá nguyệt hai trở đi, nếu xuất hiện đau quặn dữ dội kèm ra máu âm đạo, bụng căng cứng bất thường… cần loại trừ nhau bong non. Mọi dấu hiệu đi kèm sốt, nôn ói liên tục, chóng mặt, ngất, thai máy giảm rõ… đều nên được thăm khám ngay.
Bầu bị đau bụng bên trái có sao không? Khi nào cần đi khám?
Câu hỏi “bầu bị đau bụng bên trái có sao không” không có một đáp án cho mọi trường hợp. Phần lớn cơn đau nhẹ, ngắt quãng, giảm khi nghỉ ngơi, không kèm ra máu/sốt thường lành tính. Tuy nhiên, mẹ cần đến cơ sở y tế sớm nếu thấy một trong các tình huống sau: cơn đau quặn liên tục hoặc tăng dần, lan ra lưng – bẹn, không đỡ khi thay đổi tư thế; có ra máu âm đạo, dịch hồng hoặc rỉ ối; xuất hiện sốt, buồn nôn dữ dội, choáng váng; hoặc thai máy yếu hẳn so với thường ngày. Đây là nhóm dấu hiệu có thể liên quan thai ngoài tử cung, nhiễm trùng, sỏi niệu, dọa sảy/dọa sinh non hay nhau bong non – đều cần đánh giá y khoa.
Cách giúp mẹ giảm đau bụng bên trái an toàn tại nhà
Khi cơn đau có tính chất sinh lý, mẹ có thể áp dụng một số cách nhẹ nhàng để cơ thể dễ chịu hơn. Nghỉ ngơi đúng cách là bước đầu tiên: khi đứng lên, hãy chống tay, di chuyển từ tốn; khi ngồi – nằm, tránh xoay người đột ngột. Có thể nằm nghiêng phải một lúc nếu tư thế đó giúp giảm cảm giác căng kéo vùng trái (nhưng về tổng thể, nằm nghiêng trái vẫn là tư thế lý tưởng cho tuần hoàn mẹ – bé, nên linh hoạt theo cảm nhận). Chia nhỏ bữa ăn, nhai kỹ, uống đủ nước và tăng chất xơ hòa tan (yến mạch, rau xanh đậm, trái cây) sẽ giảm đầy hơi, táo bón – “thủ phạm” thường gặp của đau vùng trái. Nếu bác sĩ không chống chỉ định, mẹ có thể chườm ấm nhẹ vùng đau hoặc massage rất nhẹ theo chiều kim đồng hồ quanh rốn để thư giãn cơ. Bất kỳ thao tác nào gây khó chịu phải dừng lại ngay.
Khi nào mẹ cần đến bác sĩ sản khoa?
Một nguyên tắc “đèn đỏ” dễ nhớ: Đau tăng – Đau kèm – Đau dai dẳng. Nếu đau tăng nhanh về cường độ/tần suất; đau kèm ra máu, sốt, nôn ói, tiểu buốt/đục, choáng; hoặc đau dai dẳng không đỡ sau nghỉ ngơi và tự chăm sóc 24–48 giờ, mẹ nên đi khám. Tương tự, khi thai máy bất thường (ít đi, yếu đi) sau khi đã thử nằm yên, uống nước mát và tập trung đếm cử động thai trong 2 giờ, mẹ cần được kiểm tra tim thai và tình trạng nhau – ối. Ở giai đoạn rất sớm nếu chưa thấy túi thai trong buồng tử cung mà có đau bên trái tăng dần kèm ra máu ít một, hãy đến viện ngay để loại trừ thai ngoài tử cung.
Lời khuyên từ chuyên gia
Phần lớn trường hợp bầu bị đau bụng bên trái lành tính và sẽ qua nhanh khi mẹ nghỉ ngơi, uống đủ nước, điều chỉnh ăn uống và vận động hợp lý. Tuy nhiên, mẹ tuyệt đối không tự ý dùng thuốc giảm đau, dầu xoa hoặc thảo dược theo truyền miệng, vì một số hoạt chất không an toàn trong thai kỳ hoặc có thể che lấp triệu chứng, làm chậm chẩn đoán. Khám thai định kỳ, tuân thủ lịch siêu âm và xét nghiệm sẽ giúp phát hiện sớm bất thường, giảm tối đa rủi ro cho mẹ và bé. Nếu còn băn khoăn, hãy ghi chú cơn đau (thời điểm, vị trí, mức độ, yếu tố làm tăng/giảm) để trao đổi chi tiết với bác sĩ – đó là dữ liệu quan trọng cho quyết định chính xác.
Tóm lại, bầu bị đau bụng bên trái thường là biểu hiện sinh lý của quá trình tử cung lớn dần và thay đổi tiêu hóa, nhưng đôi khi cũng là tín hiệu cảnh báo cần đi khám. Khi không chắc bầu bị đau bụng bên trái có sao không, hãy lắng nghe cơ thể, theo dõi “đèn đỏ” và ưu tiên kiểm tra sớm tại cơ sở sản khoa uy tín. Sự bình tĩnh, hiểu biết đúng và đồng hành cùng bác sĩ sẽ giúp mẹ an tâm đi qua thai kỳ, đón con chào đời khỏe mạnh.
Bài viết liên quan:
- Đau bụng khi mang thai: trái – phải – dưới bụng, khi nào nguy hiểm?
- Mẹ căng tức bụng khi mang thai 3 tháng đầu có nguy hiểm gì
- Cách giảm đau lưng khi mang thai 3 tháng đầu hiệu quả
