Như chúng ta đã biết, phụ nữ khi mang thai lần đầu sẽ gặp phải nhiều khó khăn vì còn gặp phải những bỡ ngỡ, chưa có nhiều kiến thức làm mẹ và chăm sóc con nên tâm lý cũng có những thay đổi nhất định. Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những điều cần biết khi mang thai lần đầu để thai nhi được phát triển tốt nhất nhé !
Trên thực tế, tâm lý của phụ nữ khi mang thai sẽ có rất nhiều thay đổi, nhất là khi có thai lần đầu. Nguyên nhân đến từ việc nội tiết tố trong cơ thể có sự thay đổi đáng kể. Các nội tiết tố đó có ảnh hưởng trực tiếp đến trung tâm não bộ, các dây thần kinh cảm xúc và sự chuyển hóa chất làm cho phụ nữ có sự nhạy cảm hơn, dễ xúc động và kích động hơn bình thường.
Ở giai đoạn mang thai, tâm lý phụ nữ cũng có những thay đổi ở từng giai đoạn của thai kỳ, cụ thể là 3 giai đoạn sau:
- 3 tháng đầu: Phụ nữ mang thai thường có tâm trạng hồi hộp, lo lắng đặc biệt là phụ nữ có thai lần đầu cảm xúc càng mãnh liệt hơn. Đây cũng là giai đoạn của những cơn ốm nghén khiến mẹ bầu khó chịu nên thường hay cáu gắt, nóng tính, bực dọc vì thế chồng và người thân nên thông cảm cho họ.
- 3 tháng giữa: Khi này tâm trạng dần đi vào ổn định, thai nhi bắt đầu phát triển hơn, cơ thể cũng tăng tiết hormome oxitocin tác động đến tâm lý của người làm mẹ khơi dậy những cảm xúc bản năng. Đây cũng là lúc người mẹ ý thức nhiều hơn về sự xuất hiện của con nên nói chuyện với con nhiều hơn, gắn kết tình cảm thiêng liêng.
- 3 tháng cuối: Phụ nữ có thai lần đầu hay các mẹ bầu khác sẽ cảm thấy chậm chạp hơn do thai nhi đã phát triển khá lớn. Tâm trạng lúc này dễ rơi vào trạng thái tự cô lập nếu không được sự quan tâm, yêu thương của chồng và người thân.
Bởi vì tâm lý phụ nữ mang thai lần đầu là khá lo lắng, bối rối, nhạy cảm nên khó kiềm chế được cảm xúc. Vì thế, vai trò của người chồng, người thân rất quan trọng. Đừng để mẹ bầu phải rơi vào tình trạng căng thẳng quá, tùy từng giai đoạn sẽ ảnh hưởng đến em bé, 3 tháng đầu không cẩn thận có thể gây sảy thai, còn lại sẽ khiến bé sinh ra không được vui vẻ, hay buồn bã.
Những điều cần biết khi mang thai lần đầu
Hạn chế căng thẳng, tránh làm việc nặng
Tâm lý của phụ nữ có thai lần đầu rất quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi. Quá kích động sẽ dẫn đến sảy thai, quá buồn phiền, lo lắng thì con sinh ra sẽ không được hoạt bát, vui vẻ. Đặc biệt, khi đã mang thai cần giảm thiểu công việc, không nên làm quá sức, tránh những căng thẳng, mệt mỏi. Bạn có thể tập trung vào công việc nhiều hơn sau khi sinh con.
Tiêm vắc-xin là điều quan trọng mà phụ nữ có thai lần đầu nên biết
Hầu hết phụ nữ thường được khuyên đi tiêm phòng trước khi mang thai ít nhất 7 tháng để phòng một số bệnh như: Sởi, quai bị, rubella và viêm gan siêu vi B,… Bên cạnh đó, khi có thai lần đầu hay các lần sau thì cũng cần phải tiêm vắc-xin để phòng tránh uốn ván và bệnh cúm.
Đối với bệnh uốn ván: Theo như thông tin từ bệnh viện Từ Dũ, lịch trình tiêm uốn ván cho phụ nữ có thai là:
- Bắt đầu tiêm uốn ván (VAT) khi thai khoảng 16 tuần trở đi.
- Tiêm VAT lần 2: cách VAT 1 tối thiểu 1 tháng (≥ 30 ngày) và trước sinh 1 tháng.
- VAT 3: ở thai kỳ sau, cách VAT 2 tối thiểu 6 tháng (≥ 180 ngày).
- VAT 4: ở thai kỳ sau. cách VAT 3 tối thiểu 1 năm.
- VAT 5: ở thai kỳ sau, cách VAT 4 tối thiểu 1 năm.
Lưu ý, tiêm phòng VAT 2 mũi cho những thai phụ chưa tiêm ngừa lần nào. Với những phụ nữ đã tiêm đủ 5 mũi VAT, nếu mũi tiêm cuối cùng > 10 năm, thì cần nhắc lại 1 mũi.
Đối với bệnh cúm: Nếu thai phụ 3 tháng đầu hoặc 3 tháng cuối của thai kỳ trùng với mùa cúm (tháng 10 đến hết tháng 2 sang năm) thì mới cần tiêm phòng.
Khám thai định kỳ để đảm bảo con phát triển bình thường
Lần khám thai đầu tiên ở mọi thai kỳ nên bắt đầu vào lúc mới trễ kinh và phát hiện có thai (thử que có thai). Tuổi thai tính bằng tuần vô kinh, có nghĩa là từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh cuối cùng
Nên bổ sung thực phẩm có lợi cho sức khỏe và thai nhi
Phụ nữ có thai lần đầu không chỉ bổ sung các chất như: sắt, axit folic, canxi, vitamin mà cần cân bằng chế độ dinh dưỡng từ các chất khác như: chất béo, tinh bột, protein, omega-3,… Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ là có đủ các chất. Tuy nhiên cần lưu ý một số loại thực phẩm không nên ăn như: rau ngót, đu đủ, các loại cá chứa nhiều thủy ngân, đồ ăn nhiều dầu mỡ, kem lạnh,….
Tìm hiểu cách nuôi dạy con
Có lẽ đây là điều mà nhất định phụ nữ có thai lần đầu nên đặc biệt lưu ý bởi vì nó giúp con có thể phát triển một cách tốt nhất về trí tuệ cũng như con người. Đồng thời cũng sẽ là kinh nghiệm và thói quen để nuôi dạy những đứa con tiếp theo.
Hiện nay có rất nhiều cách nuôi dạy con theo các nước tiến bộ như: Nhật Bản, Do Thái, các nước phương Tây,… mà mẹ có thể tham khảo. Trong quá trình mang bầu, thời gian rảnh rỗi mẹ nên tìm hiểu phương pháp dạy con tốt nhất để khi con chào đời có thể tạo cho con những thói quen tốt nhất.
Việc mua sắm đồ cho bé tưởng chừng như đơn giản nhưng nó cũng cần được chuẩn bị cẩn thận kỹ càng, tránh trường hợp nước đến chân mới nhảy. Hai vợ chồng có thể cùng nhau đi mua sắm những đồ cần thiết cho bé để gắn kết tình cảm gia đình.
Việc chuẩn bị này quan trọng với phụ nữ có thai lần đầu vì những đứa sau có thể đã có kinh nghiệm hơn hoặc có thể sử dụng đồ của bé đầu.
Những điều phụ nữ có thai lần đầu không nên làm
Tự ý dùng thuốc kháng sinh khi chưa sự có đồng ý của bác sỹ
Phụ nữ có thai lần đầu, đặc biệt trong 3 tháng đầu cần lưu ý đến việc sử dụng thuốc kháng sinh vì sẽ làm ảnh hưởng đến thai nhi. Một số loại thuốc có thể gây sinh non, một số loại có thể gây sảy thai. Vì thế, trước khi sử dụng một loại thuốc nào cần phải hỏi ý kiến của bác sỹ trước. Tốt hơn hết, có thai nên hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc kháng sinh.
Tiếp xúc với khói thuốc, uống rượu bia
Trong khói thuốc có chứa chất nicotine, cafein và nhiều chất độc hại khác. Tiếp xúc với nhiều khói thuốc cũng có thể khiến em bé sinh ra nhẹ cân hơn bình thường, sinh non hoặc mắc bệnh hen suyễn và đường hô hấp. Còn đối với thức uống chứa cồn như bia rượu sẽ làm con sinh ra bị ảnh hưởng về vấn đề ngôn ngữ, thiếu tập trung, bệnh tăng động ở trẻ,…
Ăn các loại thực phẩm không đảm bảo
Phụ nữ có thai lần đầu nhiều khi chưa biết chế độ ăn uống cho bà bầu như thế nào là tốt như thế nào sẽ ảnh hưởng đến thai nhi. Nếu các món ăn sống như gỏi, sushi, thịt chua, trứng lòng đào,… từng là món ăn yêu thích của bạn thì bây giờ nên tránh xa chúng bởi nó sẽ không an toàn cho bé. Phụ nữ có thai nên ăn những thực phẩm đã được “đun sôi nấu chín”.
Phụ nữ có thai lần đầu không nên suy nghĩ tiêu cực
Phụ nữ có thai lần đầu do chưa có sự chuẩn bị về tâm lý, cảm xúc dễ thay đổi, nhạy cảm nên cần đặc biệt lưu ý là không nên suy nghĩ tiêu cực. Điều này cần sự hỗ trợ của người thân, đặc biệt là chồng. Vì thế, trong thời gian vợ mang bầu, các ông chồng nên yêu thương vợ hơn, đừng để vợ phải suy nghĩ, lo lắng. Đừng có những hành động lạ để cô ấy phải nghi ngờ rằng bạn có người khác. Đã có nhiều trường hợp vợ mang bầu, chồng ngoại tình khiến vợ bị sốc, có suy nghĩ tiêu cực gây nguy hiểm cho cả mẹ và con.
